Kesenian Jawa

Asal usule reog ponorogo

Opo toh BARONGAN kuwi. Ditilik saka jenenge wae kok sajak nyolowadi lan uga tansah medheni banget. Barongan iku sejatine salah sawijining kesenian tradisional nang Jawa Tengah. Nanging kesenian Barongan iki dhewe, luwih ngakar lan kondang tumraping warga masyarakat ingKabupaten BLORA, tinimbang kuta-kuta liyane nang Jawa Tengah. Mula ora mokal yen Barongan iku akhire identik lan dadi kesenian unggulane Kabupaten Blora iku dhewe.Barongan ing lelakon kesenian barongan iku, digambarke minangka panguasa alas kang angker kanthi sifat lan watake kang sarwa ala. Mula wujude barongan iku yo di gambarke kaya wujude Singo Kang Galak utawa Singo Barong.

Ewodene wujud saka kesenian barongan iku dhewe , disuguhke kanthi sarana beksa/tari, lan diiringi nganggo gending gamelan kang gendinge iku khas kanggo kesenian barongan iki dhewe. Dene tokoh penting ing carita barongan iki yaiku: 1. Singo Barong ( Gembong Amijoyo ), 2. Bujangganom ( Pujangga Anom ), 3. Joko Lodro ( Gendruwo ) 4. Reog ( Pasukan Turongga ), 5. Noyontoko, 6. Untub.Kocap kacarita, mula pambukane carita barongan kang kapetik saka babat panji iki, yaiku nalika Prabu Klana Sawandana saka negari Bantarangin kanthi utusane Bujangganom lan Raden Panji Asmarabangun saka negari Jenggala kanti utusane Noyontoko lan Untub, nduweni kekarepan kang padha yaiku saperlu nglamar putri Raja Kediri sesilih Dewi Sekartaji. Nanging kekareban iku kaadang dening Singo Barong kang minangka jelmaane Adipati Gembong Amijaya. Dadia perang tanding Singo Barong lumawan para prajurit Bantarangin lan uga prajurit Jenggala.

Jangkeping carita, Singo Barong kaasorake dening Prabu Klana Sawandana kang gegaman Cemeti Samandiman, lan didadekne andahane. Sakbacute Prabu Klana Sawandana uga kena dikalahne dening Raden Panji Asmarabangun nganti tumeka pati. Dene Singo Barong kasedakne ora iso malih wujud asal manungsa ( Gembong Amijoyo ) maneh, lan didadekne abdine, Bujangganon uga didadekne abdine. Kanti kairing para prajurit Jenggala, Bujangganon lan sisa prajurit Bantarangin kang wis kasil dikalahke lan uga Singa Barong, Raden Panji Asmarabangun kanti arak arakan kasebut neruske lampah saperlu nglamar Dewi Sekartaji. Pungkasan , yo suasana arak-arakan iki ing tembe mburine kang minangka dadi cikal bakaling kasenian Barongan iku nganti tekan seprene iki.

Rikala jaman samana ing klanah ponorogo ana pawongn loro padha sektine. Wong loro iku sak peguron ora tahu rukun ing babakan apa wae, arane singo barong lan kalana sewandono. Singo barong lan kelana sewandana iku wong loro sak piguron nanging dadi mungsuh bebuyutan. Memungsuhane kalorone saya nemen prikolo kalorone bebarengan ngleboni sayemboro sing sarate ono telu sapa sing menang sayemboro iku bisa nikah karo putri ayu saka Kediri yaiku dewi sanggalangit.

Dene sarate yaiku :

1.      Jaran satus patang puluh papat kembar lan sing nunggangi pisan

2.      Janmo aneh sing endase loro

3.      Lan tontonan anyar sing durung nate ono.

Sengite singo barong soyo dadi banget bareng weroh mungsue bisa oleh jaran satus patang puluh papat ora mung kembar nanging duwe buntut warno emas. Kanthi licik singo barong kongkonan uwong kepercayaane supoyo ngrebut syarat sing nomer siji wau marang kelana siwandono.

Akhire dadi perang rame banget sing gowo korban akeh ing kaloro – lorone mbanjur singo barong lan kalana sewandana adep – adepan perang. Singo barong meh wae menang ananging wis para isuk srengenge wis metu iku njalari singa barong kekuatane entek. Wektu sing kaya ngono iku di werui dene kelono sewandono mulo terus singo barong di sabdho dadi makhluk aneh sing endhase loro endhas sing nomer siji singo sing nomer loro merak, kewan sing dadi ingon–ingone singo barong sak lawase manggon ing endhase singo barong mangani tumo.

Sapa nyana, singo barong sing uwes awujud singo lan merak dadekake kelono sewandono kasil ing syarat kaloro. Syaray katelune kelono sewandono ngarak singo barong sing wis rubah wujud dadi singo karo diiringi gamelan aneh sing digawe saka kayu lan pring iku dadi tontonan sing aneh. Wusanane ing carito kelano kelandono dadi pemenange terus nikah karo dewi songgolangit lan dadi panguasa kediri, deweke uga marisi kesenian arak – arakan singo lan gamelan sing tumekan saiiki di jenengi reong ponorogo.

Sumber :

http://naufalnasrullahblog.blogspot.com/2013/05/asal-usul-reog-ponorogo-dalam-bahasa.html